حکم الزواج من الکتابیه

ازدواج مرد یا زن از اهل کتاب، از مباحث فقه اسلامی است که آرای متعددی درباره آن ارائه شده است. این پژوهش می کوشد با استناد به آیات، روایات و ادله فقهی، حکم ازدواج مرد یا زن از اهل کتاب یعنی یهودیان و مسیحیان را مورد تجزیه و تحلیل قرار دهد و دیدگاه های فقهای شیعه و اهل سنت در این زمینه را بیان کند. نویسنده در سه فصل به ابعاد مختلف فقهی این مسأله پرداخته است. در مقدمه تحقیق، وی اقسام کفار از لحاظ فقهی و مقصود از اهل کتاب را بیان می کند. آن گاه علت حصر کتاب به تورات و انجیل و در نتیجه اهل کتاب به مسیحیت و یهودیت را تبیین نموده و شامل شدن کتاب برای تمامی ادیان آسمانی را بررسی می نماید. در ادامه به این موضوع می پردازد که: آیا مجوس (زرتشتیان) و صابئین نیز جزء اهل کتاب می باشند یا خیر؟ فصل آغازین این نوشتار به ادله قول به حرمت ازدواج با کفار کتابی اختصاص دارد و در این زمینه استدلال این دسته از فقها به آیات قرآن و برخی از روایات نقل شده است. در ادامه، استدلال آنان به آیات مربوط به اهل کتاب و استخراج فتوای حرمت ازدواج با آنان مورد خدشه قرار گرفته است. نویسنده در مورد روایات مورد استناد آنان نیز مناقشاتی مطرح می کند. نگارنده برای تکمیل بحث، قول به مباح بودن ازدواج با اهل کتاب را در فصل دوم مورد بحث و بررسی فقهی قرار می دهد و در ادامه، استدلال این گروه از فقها به آیات قرآن کریم و ادعای آنان مربوط به نسخ حکم آیات حرمت ازدواج با اهل کتاب را مطرح می کند. در پایان، ایرادها و اشکالاتی را که در این زمینه برخی از فقها به این دسته از فقیهان وارد کرده اند درج نموده است. در فصل سوم نیز نویسنده قول به تفصیل را در این زمینه مطرح می کند. بر اساس این دیدگاه، قول به جواز متعه (ازدواج موقت) با اهل کتاب و عدم جواز ازدواج دایم با آنان، جواز ازدواج با اهل کتاب در حال اضطرار و همچنین جواز ازدواج با مستضعفین از اهل کتاب، جواز وطیء اهل کتاب به عنوان ملک یمین (امه یا جاریه)، احکام ازدواج با مجوسیان و صابئین و احکام و شرایط حلیت ازدواج با یهودیان، مسیحیان، مجوسیان (زرتشتیان) و صابئین و موارد حرمت آن از منظر فقهای امامیه و اهل سنت بیان کرده است.